Alışveriş merkezinde geçen sene ziyaretçi sayıları azalırken, bayanların özellikle ayakkabı-çanta alışveriş artmanın etkisiyle cirolar da yükselme görüldü. 
Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği, AVM Endeksi’ne göre 2016 sene genelinde AVM ziyaretçileri yüzde 3.5 azalma olurken, cirolar da ise yüzde 7.1 lik bir artış oldu. Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği ile Akademetre Research Company tarafından ortaklaşa oluşturulan AVM Endeksi’nin Aralık ayı neticeleri ve 2016 değerlendirmesi yapıldı.
CİRO ENDEKSİ REEL BAZDA GERİLEDİ
Her ay düzenli olarak yayınlanan AVM Endeksi’ne göre ciro endeksi 2016 senenin Aralık ayında bir önceki senenin aynı ayına göre yüzde 6.7 bir artış olarak 239 puana çıktı. Bu rakam, enflasyondan arındırıldığında ise ciro endeksi Aralık 2016 döneminde yüzde 1.8 indiği görüldü.
AVM endeksi 2016 neticeleri, 2016 senesinde endeksin 2015 senesine oranla yüzde 7.1’lik bir artışla 195 puan olarak yükseldi.
METREKARE BAŞINA CİRO 913 LİRAYA ULAŞTI
AVM’lerde kiralanabilir yer metrekare başına düşen cirolar, Aralık 2016’da 913 liraya ulaştı. Verimlilik, İstanbul’da bin 72, Anadolu’da ise 806 lira olarak yapıldı.
AVM’lerdeki kiralanabilir metrekare alan verimliliği 2016 senesinde 744 lira olarak gözlemlendi. Bu oran 2015 sene ile karşılaştırılması ise 2016 senesinde metrekare verimliliğinde yüzde 5.5’lik bir artış kaydedildiğini gösterdi. Verimlilik, 2016 senesinde İstanbul’da yüzde 3.3 bir artışla 836 lira; Anadolu’da ise yüzde 7 artışla 682 lira oldu.
AYAKKABI VE ÇANTA TUTKUSU CİROYU ARTIRDI
Geçtiğimiz senenin Aralık ayı ile karşılaştırıldığında 2016 Aralık döneminde endeks yüzde 6.7’lik bir artış oldu. Kategoriler bazında en yüksek ciro artışı ise ayakkabı-çanta kategorisinde yüzde 23’lük bir artış yaşandı. Hipermarket kategori ciroları geçtiğimiz sene oranla yüzde 13, giyim kategori ciroları yüzde 13, yiyecek ciroları yüzde 7, teknoloji kategori ciroları yüzde 4 artış kaydederken AVM’lerdeki diğer alanlar kategorisinde ise yüzde 2’lik azalma yaşandı.
ZİYARET SAYISI ENDEKSİ
Aralık 2016 verileri bir önceki dönemin aynı ayı ile karşılaştırıldığında ziyaret sayısı endeksin yüzde 3.5’lik bir azalma yaşandığı gözlemlendi.
AVM ziyaret sayısı, 2015 sene ile karşılaştırıldığında 2016 senesinde yüzde 1.9 oranda azalmayla 102 puan olarak yapıldı. İstanbul’da ziyaret sayısında 2016 senesinde değişim yaşanmazken Anadolu’da yüzde 4.2 oranda azalma yaşandı.
AVM Endeksi Aralık ayı neticeleri ve 2016 sene değerlendirmelerini paylaşan AYD Başkanı Hulusi Belgü; “Yaşanan birçok olumsuz olaya rağmen endeksimiz Eylül ayından beri yeniden artışa geçti” dedi ve ekledi:
ENFLASYONUN ALTINDA BİR ARTIŞ GERÇEKLEŞMESİ DİKKAT ÇEKİCİ
Kasım ayında yüzde 6.9’luk artış sonrası Aralık ayında yüzde 6.7’lik artış gelecek dönemler için umut verici gözüküyor. Sene bazında değerlendirdiğimizde ise son senelerde, hatta 2014’de yüzde 14 civarında yapılan hızlı artış 2016’da yüzde 7.1’lik olarak yapıldığını gözlemliyoruz. 2016’da bu artış az da olsa uzun süredir ilk defa enflasyonun altında bir artış yaşanması dikkatlerden kaçmadı. Kategoriler bazında senelik karşılaştırma ise öncelik ayakkabı, hipermarket ve giyim olmak üzere gelişimini koruyor.
ENFLASYON SON 6 AYDA BEKLENTİNİN ÜZERİNDE YÜKSELDİ
Prof. Dr. Emre Alkin, rapora ilişkin şu değerlendirmesinde şöyle dedi:
Geride bıraktığımız sene belki de Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en zor senelerinden biriydi.
Birçok sektörde aynı ciroyu tutturmak için daha çok mal ve hizmet üretmek mecburiyetinde kalındı; iç ve dış ticarette ‘pazar’ sorunu yaşandı. Tüketicinin mal ve hizmete zorlanmadan ulaşabilmesi, firmaların ayakta kalmasının en önemli şartı oldu.
2016 sene gibi talebin kırılgan olduğu bir dönemde, organize pazar yerlerinin önemi performanslarıyla da kanıtlanmış oldu. AVM’lerde hem toplamda hem de metre kare başına ciroların yükselmesi dikkat çekici. Enflasyonun son 6 ayda beklentinin üzerinde yükselmesi sebebiyle, ciro artışının reel olarak gerilemiş olduğunu söylemek gerekiyor.
Yine de birçok sektörde nominal gerilemeler mevcutken, AVM’lerdeki ciroların sadece reel olarak gerilemesi sektör için umut veren bir gelişme. Raporda yer alan ilginç olan gelişme ise ziyaretçi sayısı gerilerken ciroların yükselmesi. Demek ki AVM ziyaretçileri bu mekanları ‘çözüm’ olarak değerlendirmiş.
Sene içinde yaşanan üzücü olaylara rağmen evlerinden çıkmış, hayata karışmış ve ihtiyaçları için AVM’lere gitmeye devam etmişler. Rakamlar, AVM’lerin hem firmalar hem de vatandaşlar için önem arz ettiğini gösteriyor. Açıkçası bu sonucu şaşırtıcı bulmuyorum ve önümüzdeki dönemde bu trendin hızlanarak devam edeceğini tahmin ediyorum.
Tercihlerin, ürünlerin ve çözümlerin akılcı bir şekilde organize edildiği, adil bir şekilde tüketicinin dikkatine sunulduğu mekanların sadece Türkiye’de değil, Dünya’nın her yerinde önemi daha da artacak.
EDİTÖR: Kadir Kurtay
